Aanleiding: kans op werk kan omhoog

In 2021 zocht meer dan 10% van de werkzoekenden met een WW-uitkering naar een beroep met een lage baankans. Dit zijn beroepen waar veel mensen naar zoeken, maar waar weinig vacatures voor zijn. Uit onderzoek is bekend dat werkzoekenden vooral kijken naar beroepen waarin zij ervaring hebben. Dat lijkt een veilige stap, want ze weten welke taken daarbij horen en ze weten dat ze de vaardigheden hebben om die uit te voeren. Alleen blijven ze zo onnodig lang werkloos. Er zijn namelijk veel beroepen met een betere kans op werk; ook beroepen die passen bij hun kennis en vaardigheden.

Interventie: alternatieven aanreiken en ervaringsverhalen

UWV ontwikkelde 2 interventies:

• een e-mail met heldere gepersonaliseerde informatie over relevante alternatieve beroepen. Zie afbeelding. Hierin werd het voorkeursberoep van de werkzoekende (die met de lage baankans) afgezet tegen kansrijkere alternatieven. Om deze alternatieven te bepalen is onderzocht naar welke andere beroepen mensen met hetzelfde voorkeursberoep uitstromen naar werk. Daaruit zijn die beroepen geselecteerd die in de periode van het onderzoek de grootste kans op werk boden.
• een filmpje om de psychologische drempels te verlagen om naar kansrijkere beroepen te solliciteren. Verschillende mensen die een succesvolle overstap hebben gemaakt naar een ander beroep, delen hierin hun ervaringen.

Methode: RCT

Er is een gerandomiseerd veldexperiment uitgevoerd met 3 condities:

• 10.050 werkzoekenden ontvingen de e-mail met kansrijke beroepen
• 10.075 werkzoekenden ontvingen de e-mail met kansrijke beroepen + het filmpje
• 10.004 werkzoekenden ontvingen geen e-mail en geen filmpje (de controlegroep)

Om het effect van de interventies te evalueren is onder meer gekeken naar de beroepen waarnaar mensen uitstroomden, het aantal gewerkte uren en de uitkeringslasten.

Resultaat: meer uitstroom naar ander werk

De e-mailcampagne heeft geleid tot uitstroom naar ander werk. Werkzoekenden die gepersonaliseerde arbeidsmarktinformatie ontvingen, stroomden vaker uit naar heel andere beroepen dan het kansarme beroep van hun eerste voorkeur, dan mensen die deze informatie niet kregen. Van de werkzoekenden in de controlegroep die uitstroomden naar werk vond 80% werk in een ander beroep; in de experimentgroep was dat 86%. Zie de figuur hieronder. Dit significante verschil duidt erop dat het doel van de e-mails bereikt is, namelijk werkzoekenden ertoe bewegen om breder te zoeken.

Verder was te zien dat werkzoekenden in de experimentgroep na de e-mailcampagne meer uren werkten dan werkzoekenden in de controlegroep. Er is geen verschil gevonden tussen de groepen in de hoogte van de uitkering. De effecten van het filmpje waren niet vast te stellen doordat te weinig mensen het filmpje bekeken. De experimentele groepen (met en zonder filmpje) zijn daarom samengevoegd in de analyses.

Impact: bredere blik

De resultaten zijn veelbelovend voor een relatief eenvoudige, korte interventie. De e-mails hebben ervoor gezorgd dat werkzoekenden hun blik verbreedden en in andere banen terecht kwamen. Het laat de potentie zien van informatie die op het individu is afgestemd. Of de werkzoekenden die in andere banen gaan werken, daadwerkelijk duurzamer aan het werk blijven dan de controlegroep, wordt nog onderzocht.