Aanleiding: meer aanmeldingen nodig voor boostervaccinaties

De herhaalprik brengt de bescherming tegen het COVID-19-virus weer op peil. Deze boostervaccinatie beschermt voor 97% tegen ziekenhuisopname door het virus. Om het aantal aanmeldingen voor boostervaccinaties begin 2022 te stimuleren, heeft GGD een pilot gehouden met oproepen via sms.

Interventie: 6 verschillende sms’jes

Er zijn 6 verschillende sms’jes gestuurd. Zie afbeelding:

• In de sms’jes van 25 januari 2022 is gebruik gemaakt van eigenaarschap (‘Jouw boosterprik ligt voor je klaar’) of effectiviteit (‘Een boosterprik beschermt voor 97% tegen ziekenhuisopname’). De derde sms bevatte basisinformatie.
• In de sms’jes van 1 februari 2022 werd steeds het eigenaarschap benadrukt. Verder werd informatie toegevoegd over openingstijden van de GGD-locatie, of zelfs een specifieke tijd waarop het vaccin kon worden gehaald (‘Je bent op 05-02-2022 tussen 16:00 en 17:00 uur welkom op Haverdijk 11 in Helmond’).

Methode: RCT

In een experiment zijn op 25 januari en 1 februari de sms’jes willekeurig verstuurd naar respectievelijk 30.000 en 75.000 inwoners van Brabant-Zuidoost die nog geen booster hadden ontvangen van GGD. Op 25 januari ging het om 3 groepen van ieder 10.000 inwoners. Daarnaast was er een controlegroep van 10.000 inwoners die geen sms kreeg. Op 1 februari ging het om 3 groepen van ieder 25.000 inwoners en ook hier was er een controlegroep van 25.000 inwoners. Van alle 8 groepen is de vaccinatieopkomst gemeten 6 dagen na het versturen van de sms’jes.

Resultaat: gedragstechnieken leidden tot meer boosters

In de controlegroep haalde 3,3% een booster 6 dagen na de sms-berichten van 25 januari. In de groep met de basis-sms deed 3,6% dat; geen significant verschil. Inwoners die een sms met het eigenaarschapsframe kregen, haalden significant vaker een boosterprik (4,5%, een toename van 1,2 procentpunt). Ook de sms over de effectiviteit van de booster leidde tot significant meer boosters (+1 procentpunt). Zie de figuur hieronder.

Van alle sms’jes was de meest effectieve variant die van 1 februari met een specifieke datum, tijd en locatie, in combinatie met het eigenaarschapsframe. Deze sms zorgde voor een toename van 3,2-procentpunt in het aantal gezette vaccinaties in de 6 dagen na ontvangst (6,3% tegenover 3,1% voor de controlegroep zonder sms). Ook de sms’jes met het eigenaarschapsframe en informatie over openingstijden zorgen voor significant (+1,0 tot +1,2 procentpunt) meer boosters. Het totale effect van deze sms-campagne was een toegenomen vaccinatiegraad van zo’n 1,6 procentpunt.

Impact: bijdrage aan de Nederlandse volksgezondheid

Een sms-campagne is een relatief goedkope en makkelijke interventie waarmee het aantal boostervaccinaties significant kan toenemen. Gebleken is bovendien dat de bewoording van de sms verschil kan maken. Aan een grootschalige sms-campagne kleven ook nadelen. Zo zijn er 7 klachten binnengekomen van inwoners die niet gediend waren van dit bericht. Daarnaast waren er ongeveer 20 reacties van mensen die meldden dat de geadresseerde inmiddels overleden was. Naar schatting waren er landelijk ongeveer 3 miljoen mensen die aan dezelfde criteria voldeden als deze groep. Als de GGD hun allemaal de meest succesvolle variant stuurt, leidt dat naar schatting tot 96.000 extra gevaccineerde inwoners in de 6 dagen na verzending.