Aanleiding

Bij de inrichting van Nederland moeten we meer rekening houden met ons water- en bodemsysteem. Daarom maakte het kabinet in 2022 water en bodem sturend bij ruimtelijke ordening met 33 structurerende keuzes die richting geven voor de komende decennia. Veel keuzes worden nu doorgevoerd in maatregelen, tegelijkertijd wordt aangegeven hoe we met lange termijnontwikkelingen om willen gaan. Om water en bodem sturend te laten worden heeft iedereen een rol en verantwoordelijkheid, een belangrijk uitgangspunt hierbij is dat we niet afwentelen op toekomstige generaties. Dat betekent nu rekening houden met belasting van bodem en water, klimaatverandering én met toekomstige beheerkosten… Maar wat betekent dat concreet? Hier wordt antwoord op gegeven door middel van literatuuronderzoek en kwalitatief onderzoek (interviews). Deze inzichten worden uitgewerkt in een handreiking met aanbevelingen en een gesprekswijzer als hulpmiddel voor beleidsmakers en een ieder die betrokken is bij de nieuwe landelijke aanpak in de ruimtelijke ordening, ‘Water en Bodem sturend’.   

Doelgroep

Relevante stakeholders zoals beleidsmedewerkers en beleidsadviseurs. 

Opzet

Er is eerst literatuuronderzoek gedaan, vervolgens zijn er zeven interviews afgenomen met relevante stakeholders. Dit vormde de basis voor de aanbevelingen en de gesprekswijzer. In de gesprekswijzer worden zeventien tips meegegeven voor relevante stakeholders. 

Resultaat

Het resultaat is een gesprekswijzer als hulpmiddel voor beleidsmakers en een ieder die betrokken is bij de nieuwe landelijke aanpak in de ruimtelijke ordening, ‘Water en Bodem sturend’. Een aantal tips in de gesprekswijzer: 

Vooraf

1. Wees je ervan bewust dat we gevoeliger zijn voor verlies dan voor winst
2. Sta stil bij eventuele negatieve emoties bij jezelf en andere

Tijdens

1. Kies je woorden wijs en reconstrueer eventueel je verhaal
2. Gebruik herkenbare voorbeelden, dicht bij iemands belangen
3. Benadruk vaker de dagelijks merkbare consequenties naast mogelijke extremen
4. Neem vaker een historisch perspectief
5. Wakker positieve emoties aan
6. Begin met praten over geld
7. Formuleer vaker doelen in termen van gedrag
8. Benoem wat je zelf doet om afwenteling te voorkomen
9. Spreek (gezamenlijk) af wanneer je de eerste stap zet Ga na of er echt begrepen wordt wat er gedaan moet worden

Meer informatie

Deze gedragsanalyse is uitgevoerd door een stagiair van het Behavioural Insights Team (BIT) van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.