Goedkope, maar effectieve interventies. Dat is de belofte vanuit de gedragseconomie, ook op het gebied van belastingen en criminaliteit. Denk bij belastingen niet alle en aan het voorkomen va belastingontduiking, maar ook aan de meerwaarde van 'corrigerende belastingen' zoals de suikertaks, en de implicatie voor herverdelende belastingen van verschillen in financiele geletterdheid tussen mensen. Denk bij criminaliteit aan lichte vergrijpen als wildplassen, maar ook aan zware vergrijpen als het illegaal lozen van afvalstoffen. In deze sessie bespreken Aart Gerritsen (EUR) en Ben Vollaard (UvT) wat voor gedragswetenschappelijke inzichten er op dit gebied opgeld doen en wat bekend is over de effectiviteit van hierop geinspireerde interventies. Tenslotte gaan we in op enkele veelbelovende gedragsinterventies die de moeite van het toetsen in een veldexperiment waard zijn.
Over de sprekers
Vollaard is universitair hoofddocent aan de Universiteit Tilburg. Eerder heeft hij in het onderzoek gezeten van de VK en de VS, waar hij ook is gepromoveerd. De effectiviteit van het veiligheidsbeleid staat in zijn onderzoek voorop. Daarvoor verricht hij samen met uitvoerende organisaties veldexperimenten, waaronder gemeenten, penitentiaire inrichtingen en afvalinzamelaars. Het idee is om een veelbelovende aanpak voor een concreet probleem eerst op kleine schaal uit te proberen. Dankzij het creëren van een vergelijkbare controlegroep en goede meting van de uitkomsten, is vervolgens met betrouwbaarheid te zeggen of de aanpak werkt en breder kan worden uitgerold of moet worden aangepast en opnieuw uitgeprobeerd. Het idee is dat uitvoerende organisatie en onderzoeker nauw samenwerken bij de vaststelling en evaluatie van beleid.
Aart Gerritsen is universitair docent aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij richt zich in zijn onderzoek op de economie van de publieke sector in het algemeen en optimaal overheidsbeleid in het bijzonder. Hij combineert theoretisch en empirisch onderzoek om een antwoord te vinden op de volgende vragen. Hoe kan de overheid haar belastinginstrumenten gebruiken om zo doelmatig mogelijk inkomen te herverdelen? Zou ze, naast herverdelende belastingen, ook gebruik moeten maken van het minimumloon? En hoe hangen de conclusies over optimaal overheidsbeleid af van de veronderstelde rationaliteit van mensen? Gerritsen promoveerde in 2014 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam met het proefschrift "Essays on Optimal Government Policy." Daarna werkte hij ruim drie jaar als Senior Research Fellow aan het Max Planck Institute of Tax Law and Public Finance in München.
Ben Vollaard
Aart Gerritsen